Büyük hamle: İran-Irak.. Sırada hangi ülke var?
Başbakan Ven görüşmede, Irak halkının isteğine ve tercihine öteden beri saygı gösteren Çin’in, Irak’ın bağımsızlığı, egemenliği ve toprak bütünlüğünün korunması ve ülkede istikrarın ve gelişmenin sağlanması için harcanan çabaları desteklediğini belirtti. Ven, Irak’la petrol ve doğalgaz arama, çıkarma ve işleme çalışmalarında karşılıklı yarara dayalı işbirliğini geliştirmek isteyen Çin hükümetinin, Irak’ın ekonomik yapılanmasına mümkün olan desteği vermeye hazır olduğunu ifade etti.
Irak Başbakanı Nuri El Maliki de ülkesindeki Çin vatandaşlarının güvenliği ve Çinli işletmelerin hak ve çıkarlarını korumak için önlem alacaklarını belirterek, daha çok Çinli işletmenin ülkelerine yatırım yapmasını ve petrol, doğalgaz, elektrik, ulaşım ve taşımacılık alanlarında işbirliğinin geliştirilmesini beklediklerini vurguladı.
Görüşmeden sonra iki başbakan, Ekonomi ve Teknoloji İşbirliği Anlaşması ve Personel Eğitimi Anlaşması da dahil olmak üzere bazı işbirliği belgelerinin imza törenine katıldı.
ENERJİ DIŞINDAKİ ALANLARA DA YATIRIM
Reuters ajansının Iraklı bir hükümet yetkilisine dayanarak bildirdiğine göre, Irak tarafı Çin’den ülkelerinin yeniden yapılanmasına yardım etmek için fon oluşturmasını istedi. Irak, geçen yıl Çin’in yedinci petrol tedarikçisi durumundaydı. Çinli petrol şirketlerinin imzaladığı bazı büyük anlaşmalar 2003’te Saddam Hüseyin yönetiminin yıkılması üzerine iptal olmuştu. Ancak Çinli petrol şirketleri bu ülkedeki varlıklarını yeniden geliştirme çabalarından vazgeçmedi. Çin Ulusal Petrol Şirketi, 2008’de Ahdab petrol sahasının işletmesiyle ilgili olarak daha önceki yönetimle imzalanana benzer, 3 milyar dolarlık bir anlaşma imzalamayı başardı. Böyle Çin, ABD’nin desteklediği rejimle petrol anlaşması imzalayan ilk ülke olmuştu. Çin yönetimi geçen yıl Irak’tan olan alacağının yüzde 80’ini sildi. Saddam Hüseyin yönetiminin Çin’e olan borcu 8,5 milyar dolar olarak açıklanmıştı.
Ancak Iraklı yetkililer, Çin’in başta inşaat olmak üzere petrol ve enerji sektörünün dışındaki alanlara da yatırım yapmasını istiyor. Irak hükümeti sözcüsü Ali Debbağ daha önce Çin’in ordularına eğitim vermesine ve silah sağlamasına da açık olduklarını belirtmişti. Ortadoğu’dan yapılan enerji ithalatına önemli ölçüde bel bağlamasına rağmen, geleneksel olarak Çin’in bu bölgedeki diplomatik etkisi sınırlı. Uzmanlara göre Pekin yönetimi Ortadoğu bölgesindeki kargaşanın ABD ile arasında bir çatışmaya dönüşmesinden kaçınıyor.
Nuri El Maliki, yarın Çin Devlet Başkanı Hu Cintao tarafından kabul edilecek. Çinli yatırımcılarla görüşecek ve ileri teknoloji şirketlerini ziyaret edecek olan Irak heyeti perşembe günü Çin’den ayrılacak.
AA
